Tên Khoa học: MartyniaceaeTên tiếng Anh: Tên tiếng Việt: Giác hồ maTên khác: (Móc voi)
Martyniaceae Stapf 1895
Martyniaceae là danh pháp khoa học của một họ thực vật có hoa trong bộ Lamiales, chỉ sinh sống tại khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới Tân thế giới. Họ này chứa 4-5 chi và khoảng 13-16 loài. Nó từng được đặt trong họ Vừng (Pedaliaceae) như trong phân loại của hệ thống Cronquist (trong bộ Scrophulariales), vì thế mà người Trung Quốc gọi họ này là 角胡麻 (giác hồ ma, nghĩa là vừng có sừng), nhưng được Angiosperm Phylogeny Group công nhận như là một họ tách biệt trên cơ sở các nghiên cứu phát sinh loài đã chỉ ra rằng hai họ này không có mối quan hệ họ hàng gần do chúng không tạo thành một nhóm đơn ngành. Các khác biệt về phấn hoa và kiểu đính noãn gợi ý rằng tốt nhất là nên tách rời chúng thành 2 họ[1]. Cả hai họ này đều có đặc trưng là có các lông nhầy — làm cho thân và lá của chúng có cảm giác nhơn nhớt và sền sệt — và quả có móc hay sừng. Một vài thành viên của chi Proboscidea được gọi là "cây kỳ lân" hay "vuốt quỷ" do các quả nang chứa hạt có sừng của chúng.
Mô tả
Các loài trong họ này là cây một năm hay lâu năm. Lá đơn, mọc so le hay đối, thiếu lá kèm. Hoa lưỡng tính, lớn, đối xứng đơn, có lông dính, bầu nhụy thượng. Kiểu đính noãn thành vách. Quả có 2 móc lồi lên ở đỉnh.
Hoa mọc thành chùm ở trên ngọn, trên cuống hoa không có tuyến. Bầu 1 ô với 2 giá noãn ở bên chia thành 2 chùy choãi ra, vòi phình to theo quả tạo thành 2 sừng
Hạt bị ép và hầu như không có nội nhũ.
Phân loại
Rất gần gũi với Pedaliaceae: thân thảo có lông dính, quả nang (loculicide).
Thế giới có 5 chi, 16 loài, phân bố ở nhiệt đới châu Mỹ.
Ở Việt Nam có 1 chi, 1 loài: Giác hồ ma - Martynia annua
Các chi
* Craniolaria * Holoregmia (có thể gộp trong Martynia) * Ibicella * Martynia * Proboscidea: Khoảng 10 loài