Tên Khoa học: Lonicera hildebrandica Coll. & Hemsl. 1890 (CCVN, 3:181)
Tên tiếng Anh:
Tên tiếng Việt: Kim ngân lá to; Kim ngân hilđrbran
Tên khác:

Đặc điểm nhận dạng: Dây leo bằng thân quấn; dài tới 5 m, đường kính 0,5-1,5 cm, phân cành nhiều, không lông; vỏ màu nâu, nhẵn. Lá có cuống, mọc đối, có lá kèm hình tai; cuống lá 1cm hoặc hơn; phiến lá hình bầu dục hơi thuôn, nhẵn, cỡ 10 x 4 cm, gân phụ từ 5-7 đôi, màu vàng nâu, lúc khô chuyển sang màu nâu đen. Cụm hoa dạng xim, gồm từng đôi, mọc ở nách lá hay đầu cành, cuống chung 0,6-1cm, có lá bắc. Hoa hình ống màu vàng. Đài nhỏ. Ống hoa dài 3,5-4 cm, xẻ thành 2 môi gần bằng nhau; có mùi thơm. Nhị 5 thò ra khỏi ống hoa. Vòi nhuỵ dài hơn nhị. Hoa có mùi thơm, nhất là lúc mới nở. Quả hình trái xoan, dài 1,5-1,7cm, khi chín màu tím đen. (Ảnh 105).

Sinh học và sinh thái: Mùa hoa tháng 6-7, quả tháng 7-10. Nhân giống tự nhiên bằng hạt; Cây có khả năng tái sinh khoẻ sau khi bị chặt phát. Cây ưa sáng, ưa khí hậu ẩm mát của vùng núi, ở độ cao từ 1.500-1.700 m. Thường leo trùm lên những cây bụi hay tảng đá ở ven rừng núi đá vôi.

Phân bố:

- Trong nước: Lai Châu (Sìn Hồ), Lào Cai (Sa Pa: xã Sa Pả), Hà Giang (Đồng Văn: Phó Bảng).

- Thế giới: Ấn Độ, Trung Quốc, Mianma, Thái Lan.

Giá trị: Loài rất hiếm gặp ở Việt Nam. Hoa và cành lá được dùng làm thuốc tiêu độc, chữa mụn nhọt, mẩn ngứa.

Tình trạng: Hiện tại mới phát hiện được ở 3 điểm, ước tính diện tích nơi sống không quá 10km2. Số cá thể rất ít, thậm chí còn bị chặt phá do mọc ở chân núi là bờ của nương rẫy (Phó Bảng-Hà Giang). Nguy cơ bị tuyệt chủng rất cao, nếu không có biện pháp bảo vệ kịp thời.

Phân hạng: CR B1+2b,c, C2a.

Biện pháp bảo vệ: Bảo vệ triệt để số cá thể còn sót lại ở núi Hàm Rồng và Bãi Vàng (xã Sa Pả) thuộc huyện Sa Pa (Lào Cai). Đã thu thập được 1 khóm đưa về trồng lưu giữ tại Vườn của Trung tâm Khoa học-Kỹ thuật giống cây trồng Phó Bảng (Hà Giang), cây sinh trưởng tốt. Tiếp tục thu thập hạt và cành để nghiên cứu trồng tại vườn Trại thuốc Sa Pa (Viện Dược liệu) với mục đích bảo tồn ngoại vi (Ex situ).

Tài liệu dẫn: CCVN, 3: 281; TCDL, 6(4): 98; SĐVN(2007);155