Tên Khoa học: Fagaceae
Tên tiếng Anh:
Tên tiếng Việt: Dẻ
Tên khác:

Fagaceae Dumort. 1829

Họ Sồi, danh pháp khoa học là Fagaceae, trong các tài liệu tiếng Việt thường gọi tên là họ Dẻ do tại Việt Nam không có chi Sồi (Fagus). Họ này gồm có khoảng 900 loài, cả cây thường xanh lẫn cây rụng lá, cây gỗ và cả cây bụi. Các loài có đặc trưng lá đơn mọc cách, hệ gân lông chim, hoa đơn tính cùng gốc, hoa tự bông đuôi sóc, quả được bọc trong các đấu. Thường có lá kèm sớm rụng. Quả thường được bọc trong một lớp vỏ đấu, có thể là các vảy hoặc gai, bọc kín hoặc hở, đấu thường có một đến bẩy quả (người ta thường gọi là hạt).

Cây gỗ vỏ sần sùi, bọc vỏ ra mặt gỗ có những kẽ nứt không đều nhau và tạo nên những thớ gỗ cũng như vậy. Lá đơn, mọc cách, dai cứng, có gân phụ nổi rõ chạy thẳng từ gân chính ra mép, luôn luôn có lá kèm hay những lá khô xác dạng gai ở nách hay đỉnh.

Cụm hoa bông đuôi sóc. Quả có đấu che kín toàn bộ hay một phần, có gai hay vảy

Thế giới có 8 chi, 1000 loài phân bố ở Ôn đới và rừng nhiệt đới, không có ở nhiệt đới châu Phi.

Ở Việt Nam có 5 chi, 210 loài.

Phân loại: Họ chia làm 3 nhóm Fagoideae, Quercoideae, Castanopsoideae, rất gần với Betulaceae

Fagaceae thường được phân chia thành ba hay bốn họ phụ và khoảng chín hay mười chi. Phân loại các cây họ Fagaceae chủ yếu dựa trên hai cơ sở dữ liệu: hình thái học (đặc biệt là hình thái học quả) và phân tử.[1]. Chi Nothofagus (chi sồi Nam Bán cầu), trước đây được xếp trong Fagaceae nó là chi em với chi Fagus [2], tuy nhiên những bằng chứng phân tích phân tử gần đây gợi ý cách xếp loại khác. Trong khi Nothofagus chia sẻ một số đặc trưng chung với Fagaceae, như cấu trúc quả đấu, nó có sự khác biệt đáng kể về một số đặc điểm về lá kèm và hình thái học phấn hoa cũng như có một số nhiễm sắc thể khác[3]. Hiện tại một số nhà thực vật đã thống nhất xếp chi Nothofagus trong họ riêng của nó, họ Nothofagaceae (Họ sồi phương nam).

Giá trị kinh tế: Gỗ, ăn quả, làm cảnh (Castanea mollissima).

Vài loài trong họ Fagaceae cho giá trị kinh tế cao. Các loài Sồi, Dẻ thường được lấy gỗ sử dụng làm đồ gia dụng: sàn nhà, đồ đạc, hộp, thùng rượu nho, nút chai rượu,... Các loài Dẻ cho hạt dùng làm thực phẩm cho cả người và vật trong mùa đông
Phân loại

Các chi

    * Castanea- chi dẻ có tám loài, vùng khí hậu ôn đới đông bắc Á, đông nam Á, đông nam Châu Âu, Bắc Mỹ.
    * Castanopsis- chi dẻ gai có khoảng 125-130 loài.
    * Fagus- chi sồi; 10 loài, đông bắc Á, đông nam Á, Châu Âu, Bắc Mỹ.
    * Lithocarpus- chi sồi Đá; Khoảng 330-340 loài.
    * Quercus -chi Dẻ cau, có khoảng 500 loài.
    * Trigonobalanus- một loài T. verticillata, đông nam Á nhiệt đới (ba loài nếu bao gồm cả chi Colombobalanus và Formanodendron).

Chi phụ Cyclobalanopsis được các nhà thực vật của Trung quốc xếp riêng thành 1 chi, tuy nhiên đa số các nhà phân loại trên thế giới thì chỉ ghi nhận nó như 1 chi phụ.

Chi Nothofagus ( chi sồi Miền nam; khoảng 35 loài phân bổ ở bán cầu nam), Trước đây xếp cả trong Fagaceae, hiện tại được xếp thành họ Nothofagaceae riêng biệt.
[sửa] Phân bổ

Chủ yếu phân bố ở Bắc bán cầu, trải dài từ châu Á, Châu Âu qua bắc Mỹ.